To niesamowite, jak mowa ciała psa pozwala komunikować Ci się z pupilem. Aby udało się zbudować między Wami silną relację opartą na zaufaniu, do Ciebie należy właściwa interpretacja zachowań psa. Poznaj całą gamę sygnałów, które pozwolą Ci prawidłowo odczytać nastrój pupila.
Proces udomowienia psów, który rozpoczął się kilkanaście tysięcy lat temu, przyniósł wiele korzyści zarówno ludziom, jak i zwierzętom. Z biegiem czasu psy stały się fantastycznymi towarzyszami ludzi. Co więcej, niektóre czworonogi dzięki swoim wyjątkowym zdolnościom perfekcyjnie odnajdują się jako „pracownicy” służb mundurowych czy przewodnicy niepełnosprawnych, o czym pisaliśmy w artykule Pies Policyjny. Jakie rasy psów pracują w policji?. Z kolei psy zyskały dzięki ludziom stały dostęp pożywienia, schronienie i opiekę.
Początkowo czworonogi służyły ludziom głównie jako zwierzęta do pomocy w gospodarstwie, jednak z czasem rozwinęła się nauka poświęcona badaniom mowy ciała psa. Naukowcy czuli, że to wyjątkowe zwierzęta, dlatego krok po kroku zaczęli je badać pod kątem sygnałów niewerbalnych. Dziś interpretacja zachowań psa jest już całkiem łatwa. Psi język gestów został rozłożony na czynniki pierwsze, wystarczy przeanalizować teorię pod kątem własnego pupila.
Mowa psa – sygnały werbalne i niewerbalne
Twój pupil komunikuje się z Tobą na wiele różnych sposobów. Używa do tego zarówno sygnałów werbalnych, jak i niewerbalnych. Do tych pierwszych należy nie tylko szczekanie, ale również cała gama wokalizacji – warczenie, popiskiwanie, jodłowanie i wycie.
Jeszcze bogatsza jest mowa ciała psa. Twój pupil używa do komunikacji niewerbalnej w zasadzie wszystkich części ciała. Szczególną uwagę warto zwrócić na głowę, uszy i pysk psa. Wiele sygnałów powiązanych jest również ze sposobem oddychania czy gestami takimi jak oblizywanie się.
Zachowania psa – co oznaczają konkretne sygnały?
-
Złość/agresja
Pies, którym rządzi złość, zachowuje się w bardzo charakterystyczny sposób. Każdy mięsień jest napięty do granic możliwości, a ciężar ciała skierowany na przednie łapy. Sierść, szczególnie wzdłuż grzbietu, podnosi się i tworzy pewnego rodzaju pióropusz. Wzrok zwierzęcia jest mocno skupiony na celu, a uszy złożone wzdłuż głowy. Postawie ciała towarzyszy warczenie i pokazanie zębów.
Jeśli spotkasz na swojej drodze takiego psa, nie prowokuj konfrontacji. Wycofaj się ostrożnie, unikając stawania naprzeciwko. Nie patrz też bezpośrednio w oczy zwierzęcia, ponieważ to może sprowokować atak.
-
Zaniepokojenie
Zwierzę, które odczuwa niepokój, będzie unikać kontaktu wzrokowego. Mimo to oczy pozostają zapatrzone w jakiś punkt. Uszy również będą oczekiwać dalszych wydarzeń, a ciało pozostanie w gotowości do ewentualnej ucieczki. Zaniepokojony pies zaczyna ziewać. Szybko to dostrzeżesz, jeśli wiesz, że nie jest zmęczony.
Nie jest to jeszcze strach, więc łatwiej Ci będzie odwrócić uwagę pupila. Możesz wykorzystać do tego celu smakołyk, zaproponować psu zabawę lub krótki trening. Zaniepokojone psy starają się również uspokoić samodzielnie. Robią to poprzez machanie ogonem. Jest to jednak ruch spowolniony, który minimalnie różni się od sygnałów związanych z innymi emocjami.
-
Strach
W porównaniu z zaniepokojeniem, mowa ciała psa, który się boi, będzie dużo bardziej charakterystyczna. Niektóre czworonogi automatycznie przewracają się na grzbiet. Odsłaniając brzuch, prezentują całkowitą uległość i podporządkowanie agresorowi. Inne z kolei chowają pod brzuch nieruchomy ogon i przyciskają ciało do ziemi. Jednocześnie pozostają w napięciu, rzucając przestraszone spojrzenie. Jedne mrużą wzrok, inne z kolei patrzą szeroko otwartymi oczami. Podobnie jak w przypadku zaniepokojenia, wystraszony pies może się często oblizywać.
Najgorsze co w takiej sytuacji możesz zrobić, to próbować uspokoić psa głaskaniem. Wywołasz w ten sposób efekt przeciwny do zmierzonego, utwierdzając pupila w przekonaniu, że słusznie się boi.
-
Chęć do zabawy
Postawę zachęcającą do zabawy szczególnie łatwo można zaobserwować podczas spędzenia czasu na świeżym powietrzu. Pies wyciąga przednie łapy do przodu, wyginając grzbiet niczym w ukłonie. Miarowo macha też ogonem, a pysk ma najczęściej półotwarty. Często również szczeka lub trąca łapą, aby jeszcze bardziej zachęcić opiekuna lub innego czworonoga do wspólnych figli.
-
Szczęście
Sygnały świadczące o poczuciu szczęścia Twojego pupila są, obok tych świadczących o spokojnym nastawieniem, najchętniej oczekiwane, prawda? To, że Twój pies jest szczęśliwy, naprawdę nietrudno poznać. Czworonogi, mimo iż nie umieją się uśmiechać jak ludzie, to ich pyszczki często wyglądają, jakby to robiły. Dzieje się to za sprawą rozluźnionych mięśni i lekko otwartego pyska. Zazwyczaj zieją w przyjazny sposób.
Szczęśliwy pupil macha ogonem z boku na bok tak energicznie, jakby miałby on mu się zaraz urwać. Wraz z ogonem kołysze się radośnie cały zad Twojego czworonoga. Jeśli akurat siedzi lub leży, po prostu energicznie zamiata ogonem podłogę. Oczy błyszczą radośnie, ale nie skupiają się na konkretnej postaci czy obiekcie, a uszy są rozluźnione.
-
Skupienie
Skoncentrowanie się na obiekcie lub zadaniu do wykonania wymaga od czworonoga ciągłej czujności. Jak wygląda skupiony pies możesz zaobserwować, gdy ktoś chodzi za drzwiami wejściowymi lub ćwiczycie komendy.
Skupienie i czujność od razu widać po psich uszach, które są nadstawione i skierowane do przodu. Zwierzę wyciąga również czujnie szyję i unosi wysoko głowę. W sytuacji, gdy skupienie związane jest z chęcią zapolowania, np. na ptaka, szyja będzie wyciągnięta, ale w kierunku ziemi. Oczy skoncentrowanego zwierzęcia niemal nie mrugają, jakby bał się, że straci swój cel.
Skupiony pies jest w gotowości to działania. Ma napięte mięśnie i czeka na znak. Świetnie widać to podczas treningów różnych komend. Zwierzę jest podekscytowane i stara się opanować emocje, aby po usłyszeniu komendy lub zobaczeniu sygnału niewerbalnego od razu wykonać zadanie. Jeśli chodzi o ogon, może on zarówno poruszać się energicznie (jeśli skupienie związane jest z oczekiwaniem na przyjemność), jak również pozostawać nieruchomo (w sytuacji, gdy pies koncentruje się na obiekcie, który chce zaskoczyć).
Spokojne zachowanie psa – oznaki
Dzięki właściwej interpretacji zachowań psa będziesz wiedział, kiedy Twój pies jest zrelaksowany i prezentuje spokojną postawę ciała. Mam nadzieję, że tak będzie spędzał większą część dnia i tego Ci życzę.
Główną oznaką spokojnego zachowania psa będzie oczywiście rozluźnienie ciała i brak widocznego napięcia mięśni grzbietu. Ogon również będzie spokojnie leżał na posłaniu, a uszy będą spokojnie nasłuchiwać. Pyszczek pupila będzie zamknięty lub częściowo otwarty, ale wargi będą rozluźnione. Odprężenie zauważysz również w jego wzroku.
Jak pomóc psu osiągnięcie stanu spokoju i równowagi? Ważne jest zadbanie o realizację jego potrzeb – nie tylko pełnego brzucha i miejsca do spania. Nie zapomnij o odpowiedniej dawce ruchu, zabawie i treningu. Świetnie byłoby, gdyby miał również kontakt z innymi czworonogami.
Mowa ciała psa – sygnały uspokajające
Są sytuacje, w których Twój pies może się mocno stresować. Wysyła wtedy sygnały uspokajające. O ile drugi pies doskonale odczyta ich znaczenie, o tyle ludzie bardzo często mają z tym problem. Tymczasem właśnie z tego niezrozumienia biorą się potem wypadki związane np. z pogryzieniami. Dlatego tak istotne jest, aby każdy opiekun czworonoga umiał odczytać zachowanie psa, które świadczy o zdenerwowaniu.
Do sygnałów uspokajających należą:
- ziewanie,
- mrużenie oczu,
- odwracanie głowy,
- oblizywanie się,
- odchodzenie,
- stawanie bokiem.
Często, aby uniknąć zdenerwowania u psa, wystarczy kierować się pewnymi zasadami. Szczególnie istotne jest przekazanie tych zasad najmłodszym członkom rodziny. Dzieci nie są świadome, że niektóre ich gesty wobec pupila mogą psa wystraszyć lub zestresować. Pamiętaj, aby nie zaczepiać obcych psów, nawet tych wyglądających jak małe, chodzące maskotki. Chęć pogłaskania obcego czworonoga nie zwalnia Cię z obowiązku zapytania jego opiekuna o zgodę.
Wobec własnego pupila również należy przestrzegać kilku zasad. Są dwie czynności, podczas których nie wolno przeszkadzać psu – spanie oraz jedzenie. Posłanie czworonoga ma być jego azylem, miejscem do bezwzględnego odpoczynku. Jeśli natomiast chcesz zabrać czworonogowi zabawkę, nie rób tego na siłę. Znajdź inną, równie atrakcyjną, którą możesz mu zaproponować w zamian. Pamiętaj również o tym, aby nie nachylać się nad psem i nie obejmować go za szyję. Strach wywołany brakiem możliwości ruchu może nawet skłonić psa do ataku w samoobronie.
Mowa ciała zwierząt jako ważny element komunikacji
Jestem pewna, że kochasz swojego pupila nad życie i chciałbyś zapewnić mu komfortowe, bezpieczne życie. Aby pies czuł bezgraniczne zaufanie, warto wiedzieć, co do Ciebie „mówi”. A Ty jak sądzisz, dobrze znasz swojego czworonoga? Potrafisz odczytać psi język gestów? Mam nadzieję, że odpowiedziałeś na te pytania twierdząco. Wierzę, że dzięki wnikliwym obserwacjom swojego pupila potrafisz lub będziesz potrafił porozumieć się z nim bez słów.
