Jakie ssaki się nie pocą? Gdy w popularnym telewizyjnym show padło właśnie to pytanie, rozluźniony gracz, jeszcze przed pojawieniem się możliwych do wyboru odpowiedzi, odparł: oczywiście, że pies. Problem polegał jednak na tym, że ten wariant w ogóle się nie pojawił. Gdzie zatem znajdziemy gruczoły potowe u zwierząt i czy pies się poci? Odpowiadamy!
Człowiek, koń, owca i królik – wśród tych odpowiedzi mógł wybierać uczestnik programu. Jakie ssaki się pocą, a które z nich nie? Człowiek, koń i owca posiadają otwory potowe na całym ciele. Świnie i bydło rogate mają je wyłącznie na ryju, względnie pyszczku – pocą się, ale na bardzo małej powierzchni (nijak ma się więc do tego faktu powiedzenie „pocić się jak świnia”).
U niektórych zwierząt mechanizm pocenia jest o dodatkowo wzbogacony, np. u hipopotamów pot zawiera substancje działające jak filtr UV oraz hamujące rozwój bakterii. Koński pot natomiast się pieni. Dlaczego? Bo zawiera specjalne białko, które pomaga jeszcze lepiej chłodzić zwierzęce ciało i mięśnie. Wreszcie koza, szczur, mysz oraz królik nie wydzielają potu wcale, ponieważ gruczoły potowe u zwierząt tych w ogóle nie istnieją! Ten ostatni zwierzak, podobnie jak pies, reguluje temperaturę swojego ciała zupełnie inaczej, a mianowicie poprzez… dyszenie! Czy pies się poci właśnie na języku? A może, podobnie jak królik, nie wydziela nieprzyjemnego, ale niezbędnego do termoregulacji płynu? Ta odpowiedź Cię zaskoczy!
Czy pies się poci?
Co roku w okresie letnim ten sam widok: siedzisz na ławce w parku, a pot spływa z Ciebie litrami, podczas gdy Twój znajdujący się obok psiak najwyżej dyszy z wywieszonym językiem. Zazdrościsz mu, prawda? Ty umierasz z gorąca, a na nim 40-stopniowy upał nie robi żadnego wrażenia! I tu bardzo się mylisz. To właśni ten bezbarwny płyn, składający się z wody i składników stałych, jak sole mineralne oraz składniki organiczne, to najlepszy naturalnie istniejący system chłodzący nasz organizm. Pocąc Cię, obniżamy temperaturę ciała w szybki i skuteczny sposób. Czy wiedziałeś, że u człowieka nawet w stanie spoczynku i w umiarkowanej temperaturze wydzielają się objętościowo przeszło 3 szklanki potu na dobę? Paruje on jednak błyskawicznie, dlatego ciało wciąż wygląda na suche.
Psiaki, tak jak ludzie, są stałocieplne, nie mają jednak prywatnej klimatyzacji, za którą odpowiedzialne są gruczoły potowe u zwierząt. U ssaków wykryto i nazwano kilka takich gruczołów. Ekrynowe odpowiedzialne są za wydzielinę na całym ciele, gdy temperatura w jego wnętrzu lub wokół niego rośnie (najwięcej ich znajduje się na stopach i dłoniach).
Z kolei gruczoły apokrynowe, zlokalizowane pod pachami i w okolicach intymnych, emitują substancje obfitujące w zapach i feromony, a nie pot. Powróćmy do pytania, czy psy się pocą? Tak! Bo podczas, gdy na całym ciele rozmieszczone mają gruczoły apokrynowe, to te ekrynowe, odpowiedzialne za pot psa, znajdują się na psich… łapach!
Gdzie psy się pocą?
Chociaż nie pocą się zatem jak ludzie, nie znaczy to, że w nie pocą się w ogóle. Nie zastanawiało Cię nigdy, dlaczego w czasie upałów (i nie tylko!) Twój czworonożny pupil pozostawia mokre ślady na podłodze, mimo że nie wchodził do wody? Już wiesz zatem, gdzie psy się pocą – przede wszystkim na swoich łapach. To tam zlokalizowanych jest najwięcej gruczołów, które służą do produkcji termoregulacyjnej wydzieliny. Dlaczego jednak akurat tam? 🐾
Teorii jest kilka. Jedna z nich mówi, że taka anatomia to pozostałość po przodkach znaczących w ten sposób swój teren. Inna, że pies jako drapieżnik nie może sobie pozwolić na wydzielanie silnie pachnącego potu na całym ciele – mógłby zdradzać ofierze lub innym drapieżnikom swoją lokalizację. Psiaki rozpoznają się zatem nie po pocie, ale feromonach i innych zapachowych substancjach, wydzielanych na całym ciele przez wspomniane gruczoły apokrynowe – nie mają one jednak niestety funkcji ochładzania organizmu. Jak zatem nasze czworonogi radzą sobie podczas upałów? Tak, jak potrafią najlepiej!
Czy psy się pocą jednakowo?
Teraz czas na rozwiązanie zagadki wywalonego psiego języka, tak charakterystycznego dla czworonogów podczas upałów. To bowiem ich sposób na ochłodzenie ciała, na którym nie ma gruczołów potowych. Otwarcie pyska, wysunięcie języka i szybkie, ale płytkie oddechy dotleniają organizm, umożliwiają pozbywanie się nadmiaru ciepła z organizmu, a także zapewniają lepszą wymianę powietrza. A to znaczy, że nie wszystkie psiaki będą ochładzać się jednakowo. Czworonogi o krótkich, płaskich pyszczkach nie są w stanie dokonać tego za pomocą odpowiedniej termoregulacji (im krótsza kufa, tym dyszenie mniej efektywne).
Na szczęście mają one jeszcze jeden mechanizm podobny do tego, który występuje u pustynnych lisów-fenków. Czworonogom, którym gorąco, powiększają się naczynia krwionośne w uszach i na pysku, dzięki czemu krew płynąca bliżej skóry jest lepiej chłodzona. Tu znów nie wszystkie psiaki radzą sobie jednakowo. Najmniejsze psy znoszą upały najgorzej – naturalna temperatura psiego ciała waha się w granicach 38-39 stopni C, rasy małe mają ją jednak jeszcze wyższą! Dlatego, zamiast zazdrościć swojemu pupilowi braku nieprzyjemnego potu na skórze, powinieneś mu raczej współczuć…
Niepotrzebne natomiast będzie ubolewanie nad jego grubym futrem, które niestety wielu właścicieli czworonogów postawia w lecie zgolić. To poważny błąd! Sierść okazuje się bowiem naturalną ochroną przed poparzeniem słonecznym. W najgorszej sytuacji w upały są więc psiaki krótkowłose i z delikatnym futrem. Oczywiście podczas naprawdę wysokich temperatur sama sierść nie da rady i nie uchroni psa przed przegrzaniem, bo ciepło kumuluje się w organizmie, futro je w dodatku zatrzymuje i niejako „przeszkadza” w chłodzeniu. Pod żadnym jednak pozorem nie można się go pozbywać!
Jak pachnie pot psa?
Wiesz już nie tylko, czy pies się poci, ale także skąd wydziela się pot psa. Ale czy na pewno zdajesz sobie sprawę z zapachu, jaki emitują gruczoły potowe Twojego czworonoga? Pot wydzielany przez psie łapy pomaga regulować poziom soli w organizmie, usuwa szkodliwe efekty przemiany materii i dlatego również pozostawia bardzo specyficzny zapach. Ponoć każdy zna woń psich łap, ale zapytany, już nie każdy odpowiada tak samo.
Dla jednych jest on bardzo podobny do ludzkiego – nie tylko w czasie upałów, ale i wizyty u weterynarza: psiaki zaczynają się pocić także w wyjątkowo stresujących chwilach. Inni jednak mówią wprost: pot psa pachnie jak popcorn! Z kolei są i tacy, którym zapach ten przypomina kukurydziane chrupki. Skąd takie porównania? Bynajmniej nie chodzi o to, że w psiej diecie jest sporo kukurydzy (częsty składnik suchych karm). Tajemnica tkwi w naturalnych bakteriach drożdżowych, które rozmnażają się w sprzyjających im na psich łapach warunkach.
Czy pies się poci? Obserwuj i działaj!
Czy pies się poci, gdy go głaszczesz? Jeśli masz wrażenie, że jego sierść i skóra są mokre, to znak, że ma on problemy skórne albo behawioralne. Wiesz już bowiem, że te czworonogi wydzielają termoregulacyjną substancję łapami, gruczoły znajdujące się na ciele produkują natomiast feromony, dzięki którym psiaki się wzajemnie rozpoznają. Obserwuj więc swojego pupila i w razie konieczności działaj. A następnie podziel się z nami swoją wiedzą oraz doświadczeniem! 🐾
