Kilkanaście składników mineralnych – aż tyle potrzebują ssaki, aby prawidłowo się rozwijać i funkcjonować. Wśród nich jest żelazo. Okazuje się, że w diecie psa pełni ono rolę nie mniej ważną, niż w diecie człowieka. Jednak skutki niedoboru żelaza u czworonoga mogą być znacznie poważniejsze. Jak ważne jest żelazo dla psa i gdzie znajdziemy je w najlepiej przyswajalnej postaci? Wyjaśniamy.
Wspomniane składniki mineralne to wszelkie nieorganiczne składniki pokarmu, które niestety nie zawsze są równie łatwo przyswajalne przez naszego czworonoga. Dzielą się one na tzw. makro- oraz mikroelementy, a wśród tych drugich znajduje się właśnie żelazo. Dla psa ma ono kluczowe znaczenie. Odpowiada bowiem za wytwarzanie składników krwi (hemoglobiny), a także za prawidłowy metabolizm energetyczny psiaka. To jednak nie wszystko.
Rola żelaza w organizmie psa
Żelazo to najistotniejszy składnik hemoglobiny – czerwonego barwnika krwi u naszych czworonogów. To hemoglobina odpowiada za transport i magazynowanie tlenu, jest niezbędne do wykształcenia się prawidłowej budowy skóry, sierści i pazurów oraz do funkcjonowania układu odpornościowego.
Żelazo u psa wspomaga proces wzrastania, zapobiega zmęczeniu, pomaga chronić przed anemią i niektórymi wolnymi rodnikami. Okazuje się także niezbędne do zachowania zdrowej wątroby czworonoga i przyswajania niezbędnych dla niego witamin z grupy B. Ponadto, żelazo jest niezbędne do produkcji enzymów zaangażowanych w procesy utrzymania zdrowej skóry, wzrostu oraz prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. W przypadku psiaków żelazo gromadzone jest w śledzionie, wątrobie, szpiku kostnym. Ten niezbędny im do życia mikroelement powinien być dostarczany na bieżąco.
Jak naturalnie podnieść żelazo u psa?
Chociaż i dla psów stworzono specjalne suplementy, nie ma lepiej przyswajalnego źródła żelaza niż odpowiednio zbilansowany pokarm. Zamiast siarczanu żelazawego, wybierz żelazo dla psa, które jest składnikiem dobrej jakości karmy. Żelazo to bowiem składnik dobrze wchłaniany przez nasze czworonogi do organizmu z większości mięs, podrobów oraz mączki kostnej i mięsno-kostnej.
Zapotrzebowanie na żelazo dla psa – od czego zależy?
Wśród psów istnieje naprawdę ogromna ilość ras, których masa urodzeniowa waha się od 120 do 550 gramów, a masa ciała dorosłego osobnika od 4 do 100 kilogramów. Największy przyrost masy ciała następuje u czworonoga w pierwszych 5 miesiącach życia. Ostateczny przyrost masy ciała u ras małych i średnich kończy się w 8-12 miesiącu wzrostu, u ras dużych i olbrzymich natomiast między 10 a 24 miesiącem. Po co te wszystkie informacje? Ponieważ zapotrzebowanie na żelazo dla psa zależy głównie od fazy wzrostu naszego czworonoga.
Jednak nie tylko. Składa się na nie kwestia ostatecznej masy ciała i wieku oraz poziom aktywności fizycznej i stan zdrowia psiaka. Zacznijmy od tego ostatniego – tu kluczowe znaczenie ma prawidłowe funkcjonowanie jelit (jeśli nie działają one dobrze, absorpcja żelaza jest znacznie mniejsza). Gdy chodzi o inne zależności, żelazo dla psa ma najważniejsze znaczenie w okresie wspomnianego wzrostu – wtedy nasz pupil potrzebuje go zdecydowanie najwięcej.
Nie znaczy to jednak, że seniorzy, osobniki dorosłe i starsze szczenięta go nie potrzebują. Pierwsze trzy tygodnie życia czworonoga to żywienie wyłącznie mlekiem matki, chyba że malec jest osierocony lub suka nie ma na tyle pokarmu. Po tym okresie uzupełnienie żelaza może być niezbędne. Skutki niedoboru żelaza mogą bowiem wystąpić nie tylko u szczeniaka, ale także u karmiącej suki – i w tym wypadku wzrasta więc zapotrzebowanie na żelazo dla psa. Podobnie jest w okresie reprodukcji u osobników dorosłych.
Jak widzisz zatem, aby określić ilości żelaza niezbędne dla czworonoga, kluczowe okazuje się obserwowanie okresu, w jakim się obecnie znajduje. Aby pomóc właścicielom psiaków, odpowiednie normy co jakiś czas publikuje Amerykańskie Stowarzyszenie Kontroli Karm – tu pojawiają się wartości odpowiednie dla utrzymania prawidłowego stanu zdrowia na wszystkich etapach rozwoju psiaków oraz w stanach reprodukcji. W Polsce robi to natomiast Krajowa Rada ds. Badań Naukowych. Również lekarze weterynarii, szczególnie ci zajmujący się dietetyką, starają się dzielić tymi informacjami z pacjentami.
Nadmiar żelaza u psa. Czy jest szkodliwy?
Co się dzieje, gdy nadmiar żelaza dostaje się do organizmu psa? Żelazo, które nie jest potrzebne do natychmiastowych procesów metabolicznych, magazynowane jest w wątrobie, śledzionie i szpiku kostnym jako zapas. Tak zmagazynowany nadmiar żelaza nie jest toksyczny dla psiego organizmu. Jest on stopniowo wydalany z organizmu psa wraz z moczem, kałem oraz w procesie wzrostu włosów i pazurów.
Warto jednak podkreślić, że nadmiar żelaza w diecie psa może być problematyczny. Długotrwałe podawanie psu nadmiernych ilości żelaza może prowadzić do nieprawidłowego gromadzenia się tego pierwiastka w organizmie, co z kolei może wywołać stany zapalne oraz inne niepożądane reakcje. Nadmiar żelaza zazwyczaj nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia psa, o ile nie jest podawany w dużych ilościach w formie leków, zwłaszcza chorym zwierzakom. W przypadku psów niedokarmionych, nadmiar żelaza może prowadzić do problemów z przewodem pokarmowym. Dlatego istotne jest dostarczanie psu odpowiedniej ilości żelaza, zgodnie z jego indywidualnymi potrzebami żywieniowymi.
Niedobór żelaza u psa – objawy, które powinny Cię zaniepokoić
W przeciwieństwie do nadmiaru, niedobór żelaza u psa jest niebezpieczny. Objawy są jednak widoczne gołym okiem, dzięki czemu będziesz mógł w porę zareagować.
Jakie są objawy niedoboru żelaza u psa?
- Po pierwsze – osłabianie i zmęczenie. Jeśli Twój czworonóg jest długotrwale osowiały, może to być sygnał, że może w jego diecie jest za mało tego ważnego pierwiastka.
- Kolejny symptom to szybsze bicie serca,
- blade (zamiast różowych) dziąsła i spojówki,
- łamliwość i wypadanie włosów,
- bladość skóry,
- brak apetytu,
- nieprzyjemny zapach z pyska.
Kwestia sporego niedoboru żelaza to niestety także powiększenie wątroby, upośledzenie wzrostu, biegunka, a nawet trudności w połykaniu i kruchość kości. Jakie natomiast mogą być tego przyczyny? Po pierwsze, jak wspomnieliśmy, niedoboru żelaza doświadczają nieprawidłowo żywione szczenięta i suki w okresie ciąży i karmienia. Może on być również wywołany inwazją dużej ilości kleszczy, pcheł, innych pasożytów zewnętrznych lub pasożytów przewodu pokarmowego, infekcją układu moczowego, ranami lub przebytymi operacjami, a w końcu po prostu nieprawidłową dietą, składającą się wyłącznie z warzyw i mleka lub małej ilości mięsa.
Nie wolno jednak tego ignorować. Skutki niedoboru żelaza mogą być groźne – prowadzą do takich objawów jak mikrocytoza, czy anemia.
Gdzie znaleźć najlepiej przyswajalne żelazo dla psa?
Aby dostarczyć psu łatwo przyswajalnego żelaza, zalecamy wybieranie wysokiej jakości karmy dla psów, która zawiera składniki odżywcze w odpowiednich proporcjach. Jednak warto zauważyć, że istnieją różne formy żelaza, a ich przyswajalność może się różnić.
Warto zwrócić uwagę na rodzaje mięsa, które są bogate w ten pierwiastek. Dzięki odpowiednim produktom mięsnym uda nam się naturalnie podnieść żelazo u psa. Przede wszystkim, mięso czerwone, takie jak wołowina czy jagnięcina, stanowi doskonałe źródło hemowego żelaza, które jest łatwiej przyswajalne przez organizm psa w porównaniu do nieorganicznych form tego pierwiastka.
Dodatkowo, mięso drobiowe, takie jak kurczak czy indyk, również dostarcza żelaza, choć w nieco mniejszych ilościach niż mięso czerwone. Ryby, zwłaszcza te o ciemnym mięsie, są kolejnym wartościowym źródłem żelaza dla psa. Należy jednak pamiętać, że surowe ryby mogą zawierać enzymy, które obniżają przyswajalność żelaza, dlatego gotowane ryby są zazwyczaj lepszym wyborem.
Dowiedz się jakie ryby są bezpieczne dla psa
W diecie psa warto również uwzględnić jaja, które zawierają zarówno białko, jak i żelazo. Dodatkowo, warzywa liściaste, takie jak czy jarmuż, mogą dostarczać żelazo, choć w formie niehemowej, co oznacza, że jest ono nieco trudniej przyswajalne. Pamiętaj też, że pies nie powinien jeść za dużych ilości jarmużu, a znane z wysokiej zawartości żelaza liście szpinaku są dla niego szkodliwe.
Ostateczny wybór zależy od indywidualnych preferencji psa, jego zdrowia oraz zaleceń weterynarza. Warto dbać o zrównoważoną i różnorodną dietę, aby zapewnić psu odpowiednią ilość żelaza i innych istotnych składników odżywczych.
Podsumowanie – żelazo dla psa ma znaczenie
Podsumowując, składniki mineralne, w tym żelazo, odgrywają kluczową rolę w prawidłowym rozwoju i funkcjonowaniu organizmu psa. Żelazo jest niezbędne do produkcji hemoglobiny, transportu tlenu, utrzymania zdrowej skóry, sierści i pazurów, oraz prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Niedobór żelaza może prowadzić do poważnych problemów, takich jak anemia, osłabienie, czy zaburzenia metaboliczne. Dlatego ważne jest, aby dostarczać psu odpowiednią ilość tego pierwiastka, a jednym z najlepszych źródeł są wysokiej jakości karmy oparte na składnikach pochodzenia zwierzęcego. Dodatkowo, mięso czerwone, drobiowe, ryby oraz jaja stanowią wartościowe źródła żelaza.
W zależności od etapu wzrostu nasz czworonóg potrzebuje żelaza, aby prawidłowo rosnąć i się rozwijać, a także rozmnażać. Kluczowa więc jest tu kwestia masy ciała, a także etapu życia.
Warto jednak unikać nadmiaru żelaza, który może prowadzić do niepożądanych skutków. Regularna obserwacja zdrowia psa, zrównoważona dieta i konsultacje z weterynarzem są kluczowe dla utrzymania optymalnego poziomu żelaza u czworonoga.
Jak uzupełnić żelazo u psa?
Pamiętaj, że tylko Ty możesz zapewnić mu długotrwałą radość i szczęście, dbając, by ominęły go nieprzyjemne skutki niedoboru żelaza.
Zgodnie z zasadą, by dostarczać naszym czworonogom wszystkiego, czego potrzebują, powstały karmy Petner. Ich pełnowartościowa formuła, krótki skład i najlepsze składniki i to pewność, że nasz psiak dostanie wszystko, czego potrzebuje. W tym żelazo – ponieważ karmy mokre Petner składają się w 95,5% z mięsa i wyselekcjonowanych składników pochodzenia zwierzęcego. Niech smak karmy zamieni się w smak beztroski – bo zdrowy pies, to szczęśliwy pies.
Data publikacji: 28 stycznia 2021
Przeczytaj również:
- Co robić, gdy psu leci krew w nosa?
- Jak karmić szczeniaka? Żywienie szczeniąt w pigułce
- Jak obciąć psu pazury? Sprawdzone wskazówki
Posiadaczka tytułów technika weterynarii oraz inżyniera na kierunku Hodowla i Ochrona Zwierząt Towarzyszących i Dzikich.
Jej ulubioną dziedziną jest żywienie zwierząt mięsożernych.
Prywatnie interesuje się ochroną środowiska i jest opiekunką kotki o imieniu Alien.