Cukrzyca to choroba, która dotyka nie tylko ludzi, ale również naszych czworonożnych pupili. Zdiagnozowanie cukrzycy na szczęście nie musi oznaczać wyroku. Chociaż objawy z nią związane są bardzo przykre dla kota, za pomocą odpowiedniego leczenia można je zwalczyć. Cukrzyca u kota – jakie są objawy i jak ją leczyć?
Podobnie jak u ludzi, cukrzyca u kotów może występować w kilku różnych typach. Najczęściej u kotów występuje cukrzyca typu drugiego (insulinozależna). Odpowiednio wcześnie wykryta jest możliwa do ustabilizowania i zapewnienia komfortu życia. Dlatego bardzo ważne są regularne badania naszych zwierząt! Profilaktyczne badania mogą pomóc zdiagnozować wiele chorób na wczesnym etapie, co znacznie ułatwi leczenie.
Cukrzyca u kota – jak wpływa na organizm?
Cukrzyca to choroba metaboliczna na którą szacuje się, że cierpi 1 na 200 kotów. W dodatku uważa się, że ilość chorych kotów wzrasta, prawdopodobnie ze względu na zwiększający się odsetek kotów otyłych oraz kotów starszych. Do jej wystąpienia predysponują geny, ale w dużej mierze również styl życia naszego pupila. Najczęściej diagnozowana jest u starszych kotów, częściej kastrowanych kocurów, borykających się z problemem otyłości (otyłość jest czynnikiem, który szczególnie zwiększa ryzyko choroby u kotów).
Cukrzyca, czyli stan przewlekłego podwyższonego poziomu glukozy we krwi. Wywoływana jest przez niedostateczne wydzielanie insuliny przez trzustkę (cukrzyca typu 1 występująca u ludzi) lub przez zmniejszoną wrażliwość tkanek na insulinę (cukrzyca typu 2 spotykana u kotów). Cukrzyca typu drugiego skutkuje tym, że komórki nie mogą przyswajać wystarczającej ilości glukozy, przez co wzrasta stężenie glukozy we krwi.
Mówiąc bardziej obrazowo: u zdrowego kota po posiłku glukoza dostaje się z układu pokarmowego do krwioobiegu i jest transportowana po całym ciele. Jest źródłem energii dla wielu narządów. Zanim jednak organizm kota będzie mógł wykorzystać glukozę, będzie potrzebował insuliny – hormonu wytwarzanego przez trzustkę. Jeśli z jakiegoś powodu trzustka kota nie wytwarza dostatecznej ilości insuliny lub organizm kota nie może tej insuliny wykorzystać, glukoza nie dostaje się z krwi do komórek poszczególnych narządów. Następują trudności z wykorzystaniem cukru jako źródła energii, a jej nadmiar pozostaje we krwi. Zamiast tego narządy pobierają energię z tłuszczu i białek. Z tego powodu kot traci na wadze, a co za tym idzie może również wystąpić zanik masy mięśniowej.
Przyczyny
Cukrzyca u kota jest schorzeniem wieloczynnikowym. Do czynników ryzyka należą między innymi:
- predyspozycje genetyczne,
- otyłość,
- brak aktywności fizycznej,
- sterylizacja kota (kastracja),
- płeć męska,
- wysoka dawka stresu.
O ile jeśli chodzi o predyspozycje genetyczne sprawa nie jest do końca jasna, to u kotów otyłych wykazano osłabienie białek transportujących glukozę i gorszy wskaźnik usuwania nadmiary glukozy. Jest to najczęściej związane z nieodpowiednią dietą oraz niewielką dawką aktywności. Brak ruchu oraz karma słabej jakości doprowadzają do zwiększenia masy ciała, a to może przyspieszyć rozwój cukrzycy.
Cukrzyca u kota. Objawy
Objawy cukrzycy u kota są zauważalne dla właścicieli. Z powodu wielomoczu (tzw. poliurii) zwiększa się częstotliwość oddawania moczu, a więc korzystania z kuwety. Opiekunowie zauważają, że musza częściej dbać o higienę kociej kuwety i wymieniać żwirek. Ponadto wzrasta również kocie pragnienie (tzw. polidypsja). Zwierzę może również wymiotować czy cierpieć na biegunki. Pojawiają się również zaburzenia odżywiania – kot może nie mieć apetytu lub wręcz przeciwnie – mieć zwiększony apetyt (polifagia) przy jednoczesnej utracie masy ciała. Kot chorujący na cukrzycę może być apatyczny i zaniedbywać pielęgnację sierści. Opiekunowie zauważą, że sierść staje się sucha, matowa i może wypadać. Co więcej, chore na cukrzycę czworonogi są powolne i ospałe. Cechuje je brak zainteresowania otoczeniem i niechęć do wspólnych zabaw. Bardzo charakterystycznym objawem jest również chodzenie na całej stopie. Pojawienie się neuropatii cukrzycowej (osłabienie kończyn miednicznych) jest najczęściej spotykanym przewlekłym powikłaniem cukrzycy u kotów.
Powyższe objawy skłaniają opiekunów do wizyty w gabinecie lekarskim, gdzie lekarz weterynarii na pewno zleci badanie morfologiczne krwi oraz badanie moczu. Niestety objawy kliniczne cukrzycy u kota występują wtedy jak pojawia się hiperglikemia (przewlekłe podwyższone stężenie glukozy), która doprowadza do cukromoczu. Dlatego lekarz będzie chciał sprawdzić obecność cukru w moczu oraz czy ma miejsce zakażenie układu moczowego (występuje u większości kotów na skutek obecności glukozy w moczu, która jest doskonałą pożywką dla bakterii). U zdrowego kota glukoza w moczu w ogóle nie powinna występować! Ponadto będzie chciał sprawdzić poziom glukozy i fruktozaminy we krwi. Mylący może być fakt, że u kotów stres również powoduje podwyższenie cukru we krwi. Jak dobrze wiemy dla wielu kotów podróż i wizyta w gabinecie wiąże się ze stresem, dlatego wynik może być fałszywy. Dlatego właśnie bada się również stężenie fruktozaminy – parametr ten jest bardziej miarodajny, gdyż nie jest podatny na czynnik stresowy.
Cukrzyca u kota – leczenie
Dieta
W przypadku cukrzycy u kotów, podstawą leczenia jest odpowiednia i ścisła dieta. W diecie dla kota z cukrzycą kluczowe jest zredukowanie nadmiaru węglowodanów, dlatego konieczne będzie uważne kontrolowanie tego co je nasz kociak. Najlepiej zupełnie zrezygnować z karm dostępnych w marketach i sięgać po produkty o wysokiej zawartości mięsa i włókna, bez zbóż i z jak najniższą zawartością dodatków węglowodanowych. Opiekunowie mogą również samodzielnie przygotowywać posiłki na bazie surowego mięsa – wymaga to niestety pewnej wprawy w odpowiednim bilansowaniu kocich posiłków.
Jednakowej wielości posiłki powinny być podawane o stałych porach, najlepiej kilka w ciągu dnia. Co ważne karma nie powinna być stale dostępna dla kota, co często praktykują koci opiekunowie – utrudnia to znacząco monitorowanie ilości zjadanej przez kota karmy. Koty otrzymujące insulinę jeden raz dziennie otrzymują zwykle posiłek zaraz przed porannym podaniem insuliny, a następnie ponownie wczesnym wieczorem. Koty otrzymujące insulinę dwa razy dziennie zwykle karmi się zaraz przed wykonaniem obydwu iniekcji.
Poza odpowiednią dietą trzeba również zadbać o odpowiednią porcję ruchu i zachęcić kota do aktywności fizycznej. Możemy to robić poprzez wspólne zabawy 😊 Odpowiednia dawka ruchu oraz zdrowe posiłki powinny pomóc utrzymać prawidłową masę ciała.
Leki
Oprócz utraty nadprogramowych kilogramów niezbędne będzie również regularne badanie krwi i kontrolowanie wyników. Dlatego warto mieć w domu glukometr. Lekarz może również zalecić podawanie insuliny. Niestety koty mają bardzo indywidualną reakcję na preparaty z insuliną i trudno jest dobrać odpowiednią dawkę. Dawka insuliny jest różna dla każdego chorego kota i zależy od wielu czynników, m.in. masy ciała i indywidualnego zapotrzebowania zwierzęcia. Na początku niezbędne będzie kontrola organizmu na działanie podawanej insuliny, trzeba monitorować ilość wypijanej wody oraz oddawanego moczu a także sprawdzać stężenie glukozy we krwi oraz obecność glukozy w moczu. Wszystko po to by ustalić dawkę właściwą dla Twojego kota. W niektórych przypadkach może być konieczna hospitalizacja w celu wykonania krzywej cukrowej.
Niestety większość kotów choruje na cukrzycę do końca życia i wymaga leczenia insuliną. Zdarza się jednak, że u kotów dochodzi do remisji choroby i przy utrzymaniu ścisłego reżimu dietetycznego można u kota (przynajmniej na jakiś czas) odstawić insulinę. Warto tutaj przypomnieć, że insulina jest bardzo delikatną i nietrwała substancją i trzeba się z nią prawidłowo obchodzić. Insulina powinna być stale przechowywana w lodówce i chroniona przed światłem. Nie wolno jej mrozić oraz zaleca się by fiolki z insuliną przechowywać w pozycji pionowej.
Można również podawać przeciwcukrzycowe leki doustne. Leki te pobudzają działanie trzustki do wydzielania insuliny, zwiększają wrażliwość tkanek na insulinę lub spowalniają po posiłkowe wchłanianie glukozy z jelit. Niestety ta metoda terapii nie przynosi u kotów zadowalających efektów.
Jednakże mimo złożoności choroby i trudności związanych z leczeniem możliwe jest ustabilizowanie sytuacji i zapewnienie kotu komfortu życia.
Podsumowanie
Cukrzyca u kota to choroba metaboliczna która najczęściej dotyka koty otyłe. Mimo trudów leczenie jest możliwa do okiełznania i zapewnienia kotu komfortu życia. Kot z ustabilizowaną cukrzycą może żyć tak samo długo jak inne, zdrowe koty. Opiekun podejmujący się decyzji o leczeniu kota cukrzyka, musi pamiętać o przestrzeganiu ścisłej diety (często w początkowej fazie leczenia związanej z odchudzaniem, a potem z utrzymaniem prawidłowej masy ciała), regularnym podawaniu insuliny (większość kotów jej potrzebuje), urozmaiceniu życia zwierzęcia, aby skłonić go do większej aktywności fizycznej oraz kontrolnych wizytach i badaniach u lekarza weterynarii. W leczeniu cukrzycy niezmiernie ważne jest zrozumienie tej choroby przez opiekuna kota i jego ścisła współpraca z lekarzem weterynarii. Właściciel jest zobligowany do tego by nauczyć się samodzielnie podawać kotu zastrzyki z insuliną. Najlepiej, aby pierwsze próby wykonał w obecności lekarza weterynarii.
Przeczytaj także:
- Jak karmić kota? Top 5 wskazanych i złych nawyków
- Pies dla osób niewidomych. Które rasy są szkolone do tego zadania?
