Cukrzyca to choroba metaboliczna, dotykająca około 1 na 200 kotów. Z każdym rokiem liczba zachorowań wzrasta, co jest związane z rosnącym odsetkiem otyłych oraz starszych kotów. Do jej wystąpienia predysponują geny, ale w dużej mierze również styl życia naszego pupila. Najczęściej diagnozowana jest u starszych kotów, częściej kastrowanych kocurów, borykających się z problemem otyłości. Otyłość jest czynnikiem, który szczególnie zwiększa ryzyko choroby u kotów.
Cukrzyca u kota – jak wpływa na organizm?
Cukrzyca u kota to stan przewlekłego podwyższonego poziomu glukozy we krwi. Wywoływana jest przez niedostateczne wydzielanie insuliny przez trzustkę (cukrzyca typu 1 występująca u ludzi) lub przez zmniejszoną wrażliwość tkanek na insulinę (cukrzyca u kota typu 2). Cukrzyca typu drugiego skutkuje tym, że komórki nie mogą przyswajać wystarczającej ilości glukozy. W efekcie glukoza pozostaje w krwioobiegu, a organizm zmuszony jest pozyskiwać energię z tłuszczów i białek, co prowadzi do spadku masy ciała oraz zaniku tkanki mięśniowej.
Mówiąc bardziej obrazowo: u zdrowego kota po posiłku glukoza dostaje się z układu pokarmowego do krwioobiegu i jest transportowana po całym ciele. Jest źródłem energii dla wielu narządów. Zanim jednak organizm kota będzie mógł wykorzystać glukozę, będzie potrzebował insuliny – hormonu wytwarzanego przez trzustkę. Jeśli z jakiegoś powodu trzustka kota nie wytwarza dostatecznej ilości insuliny lub organizm kota nie może tej insuliny wykorzystać, glukoza nie dostaje się z krwi do komórek poszczególnych narządów. Następują trudności z wykorzystaniem cukru jako źródła energii, a jej nadmiar pozostaje we krwi. Zamiast tego narządy pobierają energię z tłuszczu i białek. Z tego powodu kot traci na wadze, a co za tym idzie może również wystąpić zanik masy mięśniowej.
Przyczyny kociej cukrzycy
Cukrzyca u kota jest schorzeniem wieloczynnikowym. Do czynników ryzyka należą między innymi:
- predyspozycje genetyczne,
- otyłość,
- brak aktywności fizycznej,
- sterylizacja kota (kastracja),
- płeć męska,
- wysoka dawka stresu.
O ile jeśli chodzi o predyspozycje genetyczne sprawa nie jest do końca jasna, to u kotów otyłych wykazano osłabienie białek transportujących glukozę i gorszy wskaźnik usuwania nadmiary glukozy. Jest to najczęściej związane z nieodpowiednią dietą oraz niewielką dawką aktywności. Brak ruchu oraz karma słabej jakości doprowadzają do zwiększenia masy ciała, a to może przyspieszyć rozwój cukrzycy.
Cukrzyca u kota. Objawy
Objawy cukrzycy u kota łatwo zauważyć. Zwiększona częstotliwość oddawania moczu (poliuria) sprawia, że kot częściej korzysta z kuwety, co wymaga częstszego sprzątania. Wzmożone pragnienie (polidypsja) to kolejny objaw, często towarzyszą mu wymioty lub biegunki. Cukrzyca może też powodować zaburzenia apetytu – kot może jeść więcej (polifagia) lub mniej niż zwykle, a jednocześnie tracić na wadze. Chorujące koty bywają apatyczne i zaniedbują pielęgnację sierści. Zwierzęta chore na cukrzycę często są ospałe, powolne, mniej chętne do zabawy, a objawem charakterystycznym jest poruszanie się na całych stopach, co wynika z neuropatii cukrzycowej – najczęstszego przewlekłego powikłania cukrzycy u kotów.
Objawy kliniczne cukrzycy zwykle pojawiają się dopiero przy przewlekle podwyższonym poziomie glukozy. Taki stan prowadzi do cukromoczu. Podczas badania weterynarz sprawdzi także poziom fruktozaminy we krwi. Ponieważ stres – często towarzyszący kotom podczas wizyty – także może podnieść poziom glukozy, analiza fruktozaminy (odporna na wahania związane ze stresem) jest bardziej miarodajnym wskaźnikiem w diagnozowaniu cukrzycy.
Leczenie cukrzycy u kota
Dieta dla kota z cukrzycą
W przypadku cukrzycy u kotów, podstawą leczenia jest odpowiednia i ścisła dieta. Dieta dla kota z cukrzycą powinna skupiać się na redukcji nadmiaru węglowodanów. Unikaj karm dostępnych w supermarketach na rzecz produktów o wysokiej zawartości mięsa i błonnika. Zwracaj uwagę, by były wolne od zbóż i z jak najniższą zawartością dodatków węglowodanowych. Możesz również rozważyć samodzielne przygotowywanie posiłków na bazie surowego mięsa, co wymaga jednak umiejętności w odpowiednim bilansowaniu kociej diety.
Podawaj posiłki w regularnych odstępach czasu. Podziel je na mniejsze, ale częstsze porcje. Uważaj! Ważne jest jednak, aby karma nie była dostępna dla kota przez cały czas, co utrudnia monitorowanie spożycia. Koty, które otrzymują insulinę raz dziennie, powinny dostawać posiłek tuż przed porannym podaniem insuliny oraz ponownie wczesnym wieczorem. W przypadku kotów przyjmujących insulinę dwa razy dziennie, karmienie powinno odbywać się przed każdą iniekcją.
Oprócz odpowiedniej diety, zadbaj o aktywność fizyczną kota. Zachęcaj go do ruchu poprzez wspólne zabawy. Regularna aktywność fizyczna oraz zdrowe odżywianie pomogą w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, co jest niezbędne w zarządzaniu cukrzycą u kotów.
Leki diabetyczne dla kota
Lekarz może również zalecić podawanie insuliny. Niestety koty mają bardzo indywidualną reakcję na preparaty z insuliną i trudno jest dobrać odpowiednią dawkę. Dawka insuliny jest różna dla każdego chorego kota i zależy od wielu czynników, m.in. masy ciała i indywidualnego zapotrzebowania zwierzęcia. Na początku niezbędna będzie kontrola organizmu na działanie podawanej insulin. Lekarz poprosi Cię o monitorowanie ilości wypijanej wody oraz oddawanego moczu a także sprawdzanie stężenia glukozy we krwi oraz obecność glukozy w moczu. Wszystko po to by ustalić dawkę właściwą dla Twojego kota. W niektórych przypadkach może być konieczna hospitalizacja w celu wykonania krzywej cukrowej.
Niestety większość kotów choruje na cukrzycę do końca życia i wymaga leczenia insuliną. Zdarza się jednak, że u kotów dochodzi do remisji choroby i przy utrzymaniu ścisłego reżimu dietetycznego można u kota (przynajmniej na jakiś czas) odstawić insulinę. Warto tutaj przypomnieć, że insulina jest bardzo delikatną i nietrwała substancją i trzeba się z nią prawidłowo obchodzić. Insulina powinna być stale przechowywana w lodówce i chroniona przed światłem. Nie wolno jej mrozić oraz zaleca się by fiolki z insuliną przechowywać w pozycji pionowej.
Mimo złożoności choroby i trudności związanych z leczeniem, możliwe jest ustabilizowanie sytuacji i zapewnienie kotu komfortu życia.
Życie z kotem diabetykiem – podsumowanie
Cukrzyca u kota to choroba metaboliczna która najczęściej dotyka koty otyłe. Mimo trudów leczenie jest możliwa do okiełznania i zapewnienia kotu komfortu życia. Kot z ustabilizowaną cukrzycą może żyć tak samo długo jak inne, zdrowe koty. Opiekun podejmujący się decyzji o leczeniu kota cukrzyka, musi pamiętać o przestrzeganiu ścisłej diety (często w początkowej fazie leczenia związanej z odchudzaniem, a potem z utrzymaniem prawidłowej masy ciała), regularnym podawaniu insuliny (większość kotów jej potrzebuje), urozmaiceniu życia zwierzęcia, aby skłonić go do większej aktywności fizycznej oraz kontrolnych wizytach i badaniach u lekarza weterynarii. W leczeniu cukrzycy niezmiernie ważne jest zrozumienie tej choroby przez opiekuna kota i jego ścisła współpraca z lekarzem weterynarii. Właściciel jest zobligowany do tego by nauczyć się samodzielnie podawać kotu zastrzyki z insuliną. Najlepiej, aby pierwsze próby wykonał w obecności lekarza weterynarii.
Data publikacji: 2 kwietnia 2020
Przeczytaj także:
- Jak karmić kota? Top 5 wskazanych i złych nawyków
- Lepiej zapobiegać niż leczyć! Jak odchudzić kota?
- Sterylizacja, kastracja – czy jest się czego bać?
Posiadaczka tytułów technika weterynarii oraz inżyniera na kierunku Hodowla i Ochrona Zwierząt Towarzyszących i Dzikich.
Jej ulubioną dziedziną jest żywienie zwierząt mięsożernych.
Prywatnie interesuje się ochroną środowiska i jest opiekunką kotki o imieniu Alien.
