Cukrzyca u psa – objawy i leczenie czworonoga z cukrzycą

Cukrzyca u psa to poważna, nieuleczalna choroba, która może dotknąć zarówno młodsze, jak i starsze czworonogi. Jednym z głównych czynników ryzyka jest otyłość. Choroba wymaga stałego monitorowania, odpowiedniego leczenia insuliną oraz dopasowanej diety. Wczesne rozpoznanie objawów, takich jak nadmierne pragnienie, częste oddawanie moczu czy utrata masy ciała, jest kluczowe dla zapewnienia psu komfortowego życia. Dowiedz się, jak rozpoznać, leczyć i zapobiegać cukrzycy u swojego pupila!
Cukrzyca u psa to przewlekłe schorzenie metaboliczne. Charakteryzuje się zaburzeniami równowagi kwasowo-zasadowej, gospodarki węglowodanowej, tłuszczowej, białkowej spowodowanej całkowitym lub względnym niedoborem insuliny. W trakcie przebiegu cukrzycy dochodzi do naruszenia równowagi organizmu oraz upośledzenia funkcjonowania narządów. Jeśli widzisz, że Twój pupil jest przygnębiony, apatyczny, ma mdłości albo częściej oddaje mocz, to może być sygnał ostrzegawczy. Zabierz swojego psa do lekarza weterynarii, który zbada pupila, sprawdzi poziom cukru i postawi diagnozę. Odpowiednie wsparcie lekarza weterynarii i opiekuna, pomoże psu zapewnić komfortowe i szczęśliwe życie z cukrzycą.

Czym jest cukrzyca u psa?

Cukrzyca u psa to przewlekła choroba metaboliczna, która występuje na skutek zaburzeń w produkcji lub wykorzystaniu insuliny – hormonu odpowiedzialnego za regulację poziomu glukozy (cukru) we krwi. W wyniku tych zaburzeń organizm psa nie jest w stanie prawidłowo przekształcać glukozy w energię, co prowadzi do jej nagromadzenia we krwi. Choroba ta dotyczy zarówno starszych, jak i młodszych psów, choć najczęściej diagnozowana jest u czworonogów w średnim i starszym wieku.

Cukrzycę notuje się u 1-2% psów. Odmiany tej choroby u psów są podobne do tej, która diagnozowana jest u ludzi. Wyróżniamy dwa typy cukrzycy:

1. Cukrzyca typu I (insulinozależna).
Jest to o najczęstsza forma cukrzycy u psów, występuje u ok 95% przypadków. W jej przebiegu dochodzi do zniszczenia komórek trzustki odpowiedzialnych za produkcję insuliny, a więc insulina nie jest wytwarzana przez gruczoł. W przypadku tej choroby insulina powinna być podawana zewnętrznie, a jej dawka musi zostać dostosowana do potrzeb danego organizmu.

2. Cukrzyca typu II (insulinoniezależna).
Wiąże się z brakiem reakcji receptorów insulinowych na insulinę. Czyli trzustka pracuje prawidłowo, stężenie insuliny we krwi jest w normie, ale tkanki organizmu są na nią oporne. Ten typ cukrzycy jest bardzo rzadko spotykany u psów.

Przyczyny cukrzycy u psów

Przyczyną choroby są najczęściej nieprawidłowości na etapie produkcji czy wydzielania insuliny lub niewrażliwość tkanek na ten hormon (tzw. insulinooporność). Insulina to hormon, który jest produkowany przez komórki beta wysp trzustki. Odpowiada za transport glukozy, czyli podstawowego paliwa, z krwi do komórek. Dzięki temu mechanizmowi organizmowi jest dostarczana energia potrzebna do wszelkich procesów życiowych.

Organizm psa diabetyka nie jest w stanie dostarczyć komórkom glukozy, przez co są niedożywione i pracują coraz mniej efektywnie. Dlatego pies cierpiący na cukrzycę dużo je (komórki są głodne, organizm dopomina się o jedzenie), ale chudnie! Z braku insuliny, cukier nie jest odprowadzany z krwi do tkanek. Żeby zaspokoić zapotrzebowanie na energię, organizm szuka innego sposobu jej pozyskania i pobiera ją z rozpadu tłuszczu i białka, mimo wysokiego stężenia glukozy we krwi. W konsekwencji dochodzi do wyniszczenia organizmu, produkcji ciał ketonowych zatruwających zwierzę, a pies staje się narażony na niebezpieczne powikłania cukrzycy.

Czynniki genetyczne i rasy narażone na cukrzycę

Istnieje szereg czynników predysponujących do zachorowania, w tym skłonności genetyczne. Jeśli więc jeden z rodziców czy dziadków Twojego pupila choruje na cukrzycę, jest duże prawdopodobieństwo, że również Twój pies może zachorować w przyszłości.

Kolejnym czynnikiem jest wiek oraz płeć. Chociaż cukrzyca u psa może rozwinąć się w każdym wieku, najczęściej dotyka psy w starszym wieku (powyżej 7-14 lat). Częściej dotyka niewysterylizowane suczki.

Otyłość przyczynia się do oporności na insulinę i może być czynnikiem wyzwalającym zapalenie trzustki. Przewlekłe zapalenie tego narządu powodujące jego uszkodzenie również skutkuje cukrzycą. Uważa się, że pewne zaburzenia autoimmunologiczne, choroby wirusowe czy leki steroidowe stosowane długoterminowo również mogą być jednym z czynników predysponujących do cukrzycy.

Warto zwrócić uwagę, że niektóre rasy wykazują się podwyższone ryzyko do wystąpienia cukrzycy np. samojed, pudel, sznaucer, Yorkshire terier, jamnik, sznaucer miniaturowy.

Cukrzyca u psa – objawy

Pierwsze niepokojące objawy, które mogą zwiastować cukrzycę i zazwyczaj dające się zauważyć przez opiekuna to wzmożone pragnienie i związany z tym wielomocz. Pies szybko i często opróżnia miskę z wodą, domagając się częstszych spacerów. Ponadto pies dużo je, ma zwiększony apetyt a nie przybiera na wadze lub wręcz chudnie. Mogą pojawić się również problemy ze wzrokiem tzw. zaćma, widoczne jest pogorszenie samopoczucia i apatia.

Inne wymieniane objawy cukrzycy u psa:

-niechęć do aktywności

-ospałość

-pogorszenie kondycji skóry i włosa

-pojawiające się infekcje dróg moczowych

-zaburzenia neurologiczne

-napady padaczkowe

Wraz z rozwojem nieleczonej choroby mogą pojawić się również groźne powikłania, takie jak niewydolność nerek, kwasica ketonowa czy stłuszczenie wątroby.

Oprócz charakterystycznych objawów klinicznych w rozpoznaniu największe znaczenie ma badanie krwi na zawartość w niej glukozy. Poziom powyżej 150-200mg/dl to już cukrzyca u psa, norma wynosi ok 100mg/dl. Cukier może być obecny również w moczu. Ponadto lekarz może zlecić inne dodatkowe badania, w celu wykrycia chorób współistniejących oraz ocenić potencjalne uszkodzenie narządów.

Cukrzyca u psa – diagnoza

Diagnoza cukrzycy u psa zaczyna się od dokładnych badań diagnostycznych, które mają na celu potwierdzenie obecności choroby oraz ocenę jej stopnia zaawansowania. Podstawowym badaniem jest pomiar poziomu glukozy we krwi, który u zdrowego psa powinien wynosić od 70 do 130 mg/dl. Jeśli poziom cukru przekracza 180–220 mg/dl, a dodatkowo glukoza zostaje wykryta w moczu, możemy mówić o zaawansowanym stadium cukrzycy. Badanie moczu może również ujawnić inne powikłania, takie jak infekcje dróg moczowych, które często towarzyszą cukrzycy​.

Regularne kontrole weterynaryjne są kluczowe w skutecznym zarządzaniu cukrzycą. Pozwalają na monitorowanie poziomu glukozy, dostosowywanie dawek insuliny oraz wczesne wykrywanie potencjalnych powikłań. Lekarz weterynarii może zalecić również bardziej zaawansowane badania, takie jak profil krzywej glikemicznej, aby dokładnie określić reakcję psa na insulinę oraz skuteczność leczenia.

Leczenie cukrzycy u psa

Cukrzyca to choroba nieuleczalna i przewlekła. Leczenie polega na kontrolowaniu poziomu cukru we krwi, a także na podawaniu insuliny najprawdopodobniej do końca życia zwierzaka. Terapia ta ma na celu poprawę samopoczucia naszego pupila oraz ograniczenie ryzyka wystąpienia groźnych dla życia powikłań.

Podstawą leczenia cukrzycy jest regularne podawanie insuliny w postaci zastrzyków podskórnych. Jeśli cukrzyca występuje u niekastrowanej suki, leczenie obejmuje także kastrację, która jest niezbędna, by ustabilizować poziom glukozy. Insulinę podajemy o stałych porach, zwykle raz lub dwa razy dziennie, dostosowując do pór posiłków. Dawkowanie i schemat podawania ustala lekarz weterynarii i należy bezwzględnie przestrzegać jego zaleceń. Zadbaj o to by w domu zawsze mieć insulinę, zrób zapas jeśli np. zbliża się święto czy planujesz urlop – lek możesz przechowywać w lodówce.

Opiekun może samodzielnie w domu podawać pupilowi zastrzyki, ale nie powinien na własną rękę zmieniać zaleconych przez lekarza dawek insuliny! Zbyt duża dawka insuliny może się to skończyć np. hipoglikemią. Hipoglikemia, czyli nadmierny spadek cukru we krwi i może doprowadzić do utraty przytomności pupila. W ten sposób organizm manifestuje, że potrzebuje cukru. Pamiętaj by w takiej sytuacji nie podawać psu czekolady, która często przychodzi na myśl opiekunom, jako źródło cukru! Czekolada zawiera teobrominę, substancję bardzo toksyczną dla psów. Już nawet mała dawka może być niebezpieczna. W przypadku hipoglikemii możesz podać psu roztwór z glukozy, cukru stołowego czy niedużą porcję miodu. Należy również pilnie udać się do lekarza weterynarii.

Właściciel w domu powinien również kontrolować poziom cukru we krwi pupila za pomocą glukometru oraz testów paskowych oraz pamiętać o okresowych wizytach u lekarza weterynarii. Konieczne jest także wprowadzenie odpowiedniej diety.

Przy wczesnym zdiagnozowaniu cukrzycy i szybko wdrożonym leczeniu oraz odpowiedniej pielęgnacji rokowania są dobre. Pies może żyć kilka lub kilkadziesiąt lat z cukrzycą. Uśpienie psa przy cukrzycy jest rzadkością, najczęściej dochodzi do tego w sytuacji, kiedy istnieje wiele chorób współistniejących, wystąpią ostre powikłania powodujące ból i lekarz nie jest już w stanie ulżyć w cierpieniu.

Znaczenie aktywności fizycznej i regularnych spacerów

Aktywność fizyczna odgrywa kluczową rolę w kontrolowaniu cukrzycy u psa. Regularne spacery oraz umiarkowane ćwiczenia pomagają w stabilizowaniu poziomu glukozy we krwi, poprawiając metabolizm i zmniejszając ryzyko nagłych skoków cukru. Ruch wspiera również utrzymanie zdrowej masy ciała, co jest szczególnie istotne w przypadku psów z nadwagą, ponieważ otyłość może nasilać objawy cukrzycy. Ważne jest jednak, aby ćwiczenia były umiarkowane – zbyt intensywna aktywność może prowadzić do hipoglikemii (spadku cukru we krwi). Najlepsze są regularne, spokojne spacery, które równomiernie obciążają organizm psa i sprzyjają utrzymaniu stabilnych wyników glikemii​.

Dieta psa z cukrzycą

Leczenie psa z cukrzycą to nie tylko insulinoterapia. Kluczowym elementem terapii jest również kontrola wagi ciała oraz odpowiednia dieta, która ma na celu ograniczenie wahań poziomu glukozy we krwi i usprawnić przemiany metaboliczne.

Posiłki powinny mieć stałą wartość kaloryczną, dlatego nie zaleca się by opiekunowie samodzielnie przygotowywali posiłki w domu. Warto zapytać lekarza weterynarii o specjalistyczne diety weterynaryjne przeznaczone dla psich diabetyków. Karmy te charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym oraz zawartością cukrów złożonych, które są metabolizowane i przyswajane powoli. Dobrym źródłem węglowodanów dla psa cierpiącego na cukrzycę może być sorgo lub jęczmień.

Z jadłospisu czworonoga należy wykluczyć pokarmy i przekąski bogate w cukry proste. Pokarm dla czworonożnego diabetyka powinien również odznaczać się podwyższonym poziomem włókna (15-17%), które wydłuża czas wchłaniania glukozy i zapewnia zwierzakowi długie uczucie sytości. Jeśli cukrzyca u psa ma związek z otyłością, należy poszukać dla podopiecznego karmy niskotłuszczowej. Psy otyłe lub z nadwagą powinny dostawać nieco mniejsze porcje, by ich masa ciała obniżała się powoli (około 1% na tydzień).

Pupil powinien dostawać posiłek o tych samych porach dnia, tuż przed podaniem insuliny. Reżim pokarmowy trzeba ściśle utrzymywać, gdyż każda zmiana żywienia może spowodować skoki cukru we krwi. Nie należy również zapominać o aktywności ruchowej, dostosowanej do indywidualnych potrzeb i możliwości psa. Warto zadbać o umiarkowany ale regularny wysyłek fizyczny, aby uniknąć nagłych skoków czy spadków poziomu glukozy.

Jak zapobiegać cukrzycy u psa?

Podsumowanie

Cukrzyca u psa jest chorobą, której nie da się wyleczyć. Wszelkie działania lekarza weterynarii i opiekuna sprowadzają się do jej kontrolowania – poziom glukozy w ciągu doby musi być bowiem utrzymany na prawidłowym poziomie. Dlatego bardzo ważne jest regularne podawanie leków, zgodnie z zaleceniami lekarza oraz stosowanie niezmiennej, stałej diety o ustalonych porach. Należy przestrzegać godzin karmienia oraz zawartości kalorii, a także stale monitorować poziom glukozy we krwi. Rutyna w opiece nad psem będzie połową sukcesu, by pies mógł długo i szczęśliwie żyć.

Data publikacji: 23 grudnia 2020
Data aktualizacji: 26 września 2024

Przeczytaj także:

• Kleszcz u psa – jak go bezpiecznie wyciągnąć?
• Pies dużo pije – czy to źle?
• IBD u kota – objawy i leczenie