William Shakespeare nazwał zazdrość zielonookim potworem. Z tym uczuciem, zarówno u siebie, jak i u innych, zetknąłeś się pewnie nie raz. Czy wiesz, że może ono dotyczyć również czworonożnego domownika? Dowiedz się, skąd bierze się zazdrość u psa, w jaki sposób zachowuje się zazdrosny pies, a przede wszystkim – jak sobie z nią radzić.
Badacze psich zachowań są już pewni – czworonogi odczuwają całkiem dużą gamę emocji. Zostały one podzielone na dwie grupy: emocje pierwotne i emocje wtórne. Do tych pierwszych należą strach, radość, złość czy zaskoczenie. Wśród drugich znalazły się m.in. wstyd, poczucie winy i zazdrość, którą właśnie teraz się zajmiemy.
Co ciekawe, chociaż jestem daleka od generalizowania, częściej zazdrość o opiekuna przejawiają psy małych ras. Te duże są bardziej skłonne do „dzielenia się”. Oczywiście nie można z góry zakładać, że każdy york będzie zazdrosny, a każdy labrador podzieli się swoim opiekunem z innym psem lub człowiekiem. To, czy pies jest zazdrosny, możemy określić dopiero w konkretnej sytuacji.
Zazdrość u psa – skąd się bierze i jak wygląda?
Psy, podobnie jak ludzie, nie są zazdrosne o wszystko i wszystkich. Może się jednak zdarzyć, że Twój pupil poczuje, że w danej sytuacji jest na zagrożonej pozycji i zacznie odczuwać wspomniane uczucie zazdrości. Najczęściej pojawia się ono, gdy sytuacja w Waszym domu ulega znaczącej zmianie. Co to oznacza? Pojawienie się nowego członka rodziny – partnera, dziecka, czy drugiego zwierzęcia. Twój czworonożny przyjaciel nie potrafi poradzić sobie ze zmianami i wtedy do gry wkracza zielonooki potwór.
W nowej sytuacji bardzo szybko zauważysz, że zachowanie Twojego pupila uległo zmianie. Jak najczęściej zachowuje się zazdrosny pies? W obecności „intruza” zwierzę może skomleć, warczeć i szczekać. Zazdrosne psy mogą stać się nawet agresywne. Z drugiej strony objawem zazdrości może być smutek i apatia. Niektóre zwierzęta niszczą swoje posłanie lub zabawki, a nawet zaczynają sikać w domu. Być może Twój pupil będzie próbował Cię odzyskać, wpychając się między Ciebie i osobę lub zwierzę, które mu zagraża.
Tendencję do takiego zachowania udowodnili naukowcy z University of California. Pokazywali grupie psów filmy video, na których ich opiekunowie bawili się z pluszowymi czworonogiem. Większość obserwowanych psów od razu próbowało dostać się w pobliże swojego opiekuna. Reakcję na nagranie z pluszowym psem porównano z reakcjami na inne czynności wykonywane przez opiekunów. W innych przypadkach objawy zazdrości były sporadyczne. Potwierdziło to nie tylko zdolność psów do zazdrości, ale również potrzebę oddzielenia swojego opiekuna od intruza.
Zazdrosny pies – czy da się temu zapobiec?
Wspominałam wcześniej, że to, czy pies jest zazdrosny, da się określić w konkretnej sytuacji. Mimo to można zawczasu co najmniej zminimalizować efekty działania złych emocji. Może na to znacząco wpłynąć właściwa socjalizacja i przyzwyczajanie psa od szczeniaka do różnych sytuacji.
Oczywiście ciężko jest myśleć zawczasu o wszystkich poważnych zmianach w życiu. Jednak, kiedy one nadejdą, pomyśl o tym, jak przygotować na nie swojego czworonożnego przyjaciela, aby zaoszczędzić mu negatywnych emocji, w tym zazdrości. Przeanalizujemy teraz konkretne sytuacje, w których najczęściej objawia się zazdrość u psa.
Pies zazdrosny o partnera
Było tak pięknie – tylko on (pies) i Ty (opiekun). Całą uwagę w wolnym czasie poświęcałeś czworonogowi. I nagle w Twoim życiu pojawia się ktoś nowy, kto ten czas psu zabiera. Często pies jest zazdrosny o partnera, ponieważ poświęca się mu, chcąc nie chcąc, mniej uwagi. Bardzo ważne jest zatem, żeby od początku pracować nad pozytywnym kojarzeniem. Niech wizyty partnera będą dla psa okazją do dodatkowego spaceru, wspólnej zabawy, czy karmienia smakołykami.
Czasami zdarza się, że negatywne emocje u psa wywołuje strach człowieka. Czworonogi doskonale wyczuwają, gdy ktoś się ich boi. Niektóre reagują bardzo ekspresyjnie, chcą wejść w interakcję, co jedynie pogłębia traumę, a w efekcie również barierę na linii człowiek – zwierzę. Taka sytuacja będzie wymagała od Ciebie delikatności zarówno w stosunku do psa, jak i partnera. Wspólnie musicie wypracować kolejne kroki wzajemnego poznawania się.
Pies zazdrosny o dziecko
Bezpośrednio przed pojawieniem się noworodka w domu należy psa porządnie zmęczyć. Długi spacer warto urozmaicić treningiem lub zabawą z innym czworonogiem. Dzięki temu uwolni z siebie nagromadzoną energię i w momencie zapoznania z małym człowiekiem nie będzie już aż tak mocno podekscytowany. Zaraz po powrocie ze szpitala do domu pies będzie łaknął kontaktu ze swoją opiekunką, której nie widział kilka dni. Młoda mama, mimo skupienia na maluszku, powinna poświęcić czas na dużą dawkę czułości wobec zwierzęcia.
Pierwszy kontakt z samym noworodkiem powinien odbywać się na poziomie, na którym pies nie będzie musiał się wspinać, aby zobaczyć, co jego opiekunowie przynieśli do domu. Twój pupil będzie chciał zapoznać się z zapachem nowego lokatora, przekonać się, że w beciku nie znajduje się zabawka, a prawdziwy, chociaż mały, człowiek.
Przede wszystkim z nadchodzącą zmianą, którą jest pojawienie się dziecka, należy zaznajamiać psa w trakcie ciąży. Dla czworonoga, który do tej pory był oczkiem w głowie swoich opiekunów, będzie to naprawdę ogromna zmiana. Pojawi się nowy i bezbronny lokator, który będzie wymagał od swoich rodziców całodobowej opieki i czasami psie potrzeby mogą zostać zepchnięte na drugi plan. Do tego dochodzi nowy zapach oraz dźwięki, np. płacz. Cała praca związana z przyzwyczajaniem psa do nowej sytuacji spoczywa zatem na dorosłych opiekunach.
Już w trakcie ciąży warto zapraszać do domu znajomych z dziećmi, również tymi najmniejszymi. Dzięki temu zwierzę przyzwyczai się do dźwięków wydawanych przez dzieci oraz zachowań, które dla czworonoga mogą wydawać się dziwne. Gdy młoda mama będzie jeszcze w szpitalu, tata dziecka niech zabiera do domu brudne pieluszki oraz ubranka, które przeszły już zapachem małego człowieka. Tę metodę zastosowaliśmy na naszym Idefixie i sprawdziła się doskonale.
Co więcej, Idefix asystował nam przy wielu czynnościach związanych z dziećmi, np. kładł się blisko łóżeczka, gdy spały, a także z wielką uwagą obserwował karmienie. Jeśli chcesz uniknąć tego, że pies będzie zazdrosny o dziecko, nie daj mu odczuć, że stracił swoją pozycję i Twoją miłość. Poświęcaj mu tyle uwagi, ile zdołasz.
Pies jest zazdrosny o drugiego psa
Powodów, dla których decydujesz się na sprowadzenie do domu drugiego czworonoga, może być wiele. Jeśli do tej pory pies-rezydent był jednym zwierzęciem w rodzinie, to nic dziwnego, że może stać się zazdrosny o nowego lokatora. Dotyczy to szczególnie starszych czworonogów. Wprowadzenie kolejnego psa do domu będzie wymagało od wszystkich domowników wiele spokoju i cierpliwości. To, że Twój pupil uwielbia zabawy z innymi czworonogami na spacerach, nie oznacza, że zaakceptuje nowego lokatora we własnej przestrzeni.
Zachowaj rytm dnia i zasady, do których przyzwyczajony jest pies-rezydent. Jeśli swojemu „staremu” czworonogowi zabraniasz pewnych zachowań, np. wskakiwania na kanapę, to nie możesz pozwalać na to nowemu domownikowi. Stosuj wobec obu psów te samego reguły codziennego życia i poświęcaj im tyle samo uwagi. Często czworonogi mają silniejszą potrzebę przebywania w towarzystwie opiekuna niż swoim. Jeśli zatem rozważasz wzięcie drugiego psa, aby pierwszy miał towarzystwo, to niekoniecznie może być to dobre rozwiązanie.
Zazdrosny pies? Wszystko z umiarem
Zdążyłeś się już przekonać, że zazdrość u psa wcale nie jest rzadkim zjawiskiem. A czy Twój pupil miewa z tym problem? Mam nadzieję, że nie. Jeśli jednak przejawia takie zachowanie, zastanów się, co jest tego powodem. Właściwe określenie przyczyny jest punktem wyjścia do naprawiania Waszych relacji i korygowania niepożądanego zachowania.
Uwielbienie psa wobec swojego opiekuna jest wprawdzie przejawem zaufania (o tym, jak rozpoznać, czy pies Ci ufa, pisałam w artykule Jak pies okazuje zaufanie?), ale jedynie pod warunkiem, że nie przeradza się ono w zazdrość i nie stwarza zagrożenia dla innych.
